شنبه ۸ اردیبهشت ۱۴۰۳
ماجرای برجام به دولت یازدهم آقای روحانی برمیگردد جاییکه مذاکراتی ناظر به رفع تحریمهای ایران با محوریت محدودسازی فناوری هستهای با حضور ایران و کشورهای ۱+۵ آغاز شد و در نهایت به قراردادی بهنام *”برنامه جامع اقدام مشترک”* _برجام _ منتهی شد.
ماجرای برجام به دولت یازدهم آقای روحانی برمیگردد جاییکه مذاکراتی ناظر به رفع تحریمهای ایران با محوریت محدودسازی فناوری هستهای با حضور ایران و کشورهای ۱+۵ آغاز شد و در نهایت به قراردادی بهنام *”برنامه جامع اقدام مشترک”* _برجام _ منتهی شد.در برجام قرار طرفین بر این بود به ازای محدودسازی فعالیتهای هستهای از سمت ایران تحریمهای مصوبه شورای امنیت سازمان ملل و تحریمهای اقتصادی از سمت آمریکا بالمّره لغو شده و آنچنان که آقای روحانی گفتند “هم چرخ سانتریفیوژها بچرخد هم چرخ اقتصاد مردم”.
ایران در روز بعد از قرارداد،تعهدات خود را عملیاتی کرده و هرآنچه لازمهی اجرای برجام بود را به انجام رسانید.اینک نوبت طرفین دیگر مذاکره بود تا آنچه وعده داده بودند_لغو تحریمها_را عملیاتی کنند اما تا روز آخر دولت آقای روحانی هیچگاه چنین اتفاقی نیفتاد و در ۱۸ اردیبهشت۱۳۹۷ دولت آمریکا از برجام خارج شد و ایران ماند و تعهداتی که انجام داده و امتیازاتی که دریافت نکرده است.
دولت آقای روحانی که روزی با وعده لغو همهی تحریمها و آرزوی بهشت از مردم رای گرفته بود تا لحظه آخر با سیاست لبخند و تسلیم نتوانست کوچکترین تحریمی را لغو کند.
اینک دولت جدید به ریاست آقای رئیسی تشکیل شده است و تیم مذاکره کننده نیز تغییر کرده است و رئیس این تیم دکتر علی باقری است همان که در دولت قبل دلواپسش میخواندند.
اما دولت تازه نفس آقای رئیسی با وضعیتی مواجه است که در ۶ سال گذشته امتیازاتی نقد داده شده و در عوض هیچ دستاوردی دریافت نکرده است و مردم ایران فشارهای طرف مقابل را بطور کامل تحمل کردهاند و اینک اهرم فشار در دست طرف ایرانی است در حالیکه غربیها و بویژه آمریکا از همه اهرمهای فشار خود استفاده کردهاند که مهمترین آنها تحریمی بود که دوران اوج خود را در اردیبهشت۹۹ طی کرد و تاثیرات آن کاهش یافته است.
بنا به گفته دکترعلی باقری رئیس تیم مذاکره کننده ایران،جمهوری اسلامی هیچگونه قرارداد جدیدی را نخواهد پذیرفت و مطابق متن برجام در صورت عدم انجام تعهدات طرف غربی که رفع تحریمها میباشد ایران میتواند بدون رجوع به کمیسیون مشترک برجام اقدام به کاهش تعهدات برجامی نماید.
اینک دور مقدماتی مذاکرات در وین در جریان است و باید دید آیا دولت آقای رئیسی با دم مسیحایی خود برجامی که سالها در کُما است را احیا خواهد کرد یا خیر؟
✒میثم شهسواری